

Zoeken
18 januari 2024
Boomsoorten
Agroforestrysystemen of voedselbossen hebben een grotere variëteit in bomen en struiken, gewassen en dieren dan conventionele landbouwsystemen. Hierdoor is de keuze voor soorten extra complex, want bomen en struiken hebben allemaal andere functies. En ze gaan niet altijd even goed samen.
Het doel en ideaal is dat bomen en struiken een positief effect hebben op andere begroeiing, gewassen of dieren. Een win-win situatie. Daarnaast moet een plant of boom natuurlijk passen bij de bodem, het klimaat en de specifieke zon/wind/watercondities op een locatie.
Hierbij zijn onder andere de volgende vragen belangrijk om te stellen:
Veel gekozen boomsoorten die het goed doen in Nederland zijn:
Een voedselbos of agroforesterysysteem is een adaptief systeem. Iedere plant of elk dier vervult meerdere functies en elke belangrijke functie wordt ondersteund door meerdere elementen. Zo zorgt een appelboom onder andere voor appels, maar biedt ook voedsel voor insecten en vogels en geeft beschutting voor andere planten. Hieronder zijn de functies van bomen en struiken in kaart gebracht.
Ook dieren hebben elk hun eigen functie in een systeem of hebben voordeel van combinatie met bomen en struiken (zie afbeelding).
Enkele voorbeelden:
Kippen – kunnen de grond ‘omploegen’ en bemesten.
Koeien – voederbomen leveren extra micronutriënten voor koeien
Varkens – doen het goed in een bos en zorgen voor extra inkomsten (vlees)
Indische loopeend – natuurlijke vijand voor plaagsoorten
De keuze voor combinatie van dieren en bomen moet goed op elkaar afgestemd worden. Dieren (zoals schapen en geiten) kunnen ook te veel van een boom eten, waardoor de boom dood gaat. Anderzijds zijn sommige bomen giftig voor dieren. Hier een link naar meer informatie over het combineren van schapen en bomen. De afwegingen die gemaakt worden gelden ook voor andere grazers en browsers.
Zie voor meer informatie de powerpoint van het Louis Bolk Instituut van 31 januari 2019.
Zie ook de factsheet van de WUR over het vergroten van biodiversiteit in de landbouw door agroforestry en hun verkenning naar de effecten van agroforestry op waterhuishouding en functionele agrobiodiversiteit.
In de brochure voederbomen in de landbouw geschreven door het Louis Bolk Instituut worden handreikingen gegeven voor de praktijk om voederbomen op een vernieuwende manier te integreren op een modern landbouwbedrijf. Deze brochure is onderdeel van het Praktijknetwerk Voederbomen en Multifunctioneel Landgebruik.